Tuesday 14 January 2014

کودتای ناکام امریکا برای براندازی کرزی

کودتای ناکام امریکا برای براندازی کرزی
یکشنبه ۲۲ جدی ۱۳۹۲ - منبع: فارین پالیسی نگارنده: یوچی دره زین برگردان: 8صبح
حامد کرزی از دیرباز امریکا را به طراحی برنامه‌ای سری برای کنارزدن اش از قدرت، متهم می‌کند. به‌نظر می‌رسد که این حرف حالا درست... از آب درآمده است. کتاب خاطرات رابرت گیتس- صرف نظر از بحث‌ها و جنجال‌های سیاسی‌ای که پیرامون آن به‌میان آمده- سندی است دال بر این‌که اداره اوباما تلاش کرده بود تا حامد کرزی در انتخابات سال ۲۰۰۹ ریاست‌جمهوری، شکست بخورد. به‌نظر می‌رسد که گیتس خود با این اقدام اداره اوباما مخالف بود، به همین دلیل است که آن را «کودتای ناپخته و ناکام» توصیف کرده است، از نظر گیتس این امر به روابط امریکا- افغانستان آسیب جدی زد.
بی‌اعتمادی کرزی به اوباما، در کنار علت‌های دیگر، سبب شده است که حکومت امریکا، در تلاش‌هایش برای وادار سازی آقای کرزی به امضای سندی که حضور نظامی ایالات متحده را پس از سال ۲۰۱۴، در افغانستان قانونمند می‌سازد، موفق نشود. پس از این‌که گفتگوها پایان یافت، مقام‌های امریکایی اعلام کردند که اگر سند به‌زودی امضا نشود، تمامی نظامیان ایالات متحده را از افغانستان، بیرون می‌کنند.
به نوشته رابرت گیتس، مجریان پشت پرده برنامه براندازی حامد کرزی، ریچارد هالبروک نماینده ویژه وقت امریکا، در امور افغانستان- پاکستان و کارل آیکن بیری، سفیر وقت ایالات متحده در کابل بودند.
گیتس می‌نویسد، هالبروک مرتب در مورد لزوم ایجاد فرصت‌های برابر برای همه نامزدان در میدان بازی صحبت می‌کرد. او می‌گفت نیاز است تا همه «حضور متوازن در میدان بازی» داشته باشند. او می‌خواست مطمین شود که همه نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری، امکانات لازم امنیتی و ترانسپورتی را در اختیار دارند و می‌توانند در سراسر کشور همایش‌های انتخاباتی برپا کنند. او هم‌چنان می‌خواست، نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری، پیام‌های‌شان را از طریق روزنامه‌ها، رادیوها و تلویزیون‌های افغانستان، به مردم آن کشور برسانند. گیتس نوشته است، هالبروک تنها در پی ایجاد فرصت‌های برابر برای همه نامزدان در میدان بازی نبود، بلکه در کنار آن می‌خواست همه‌چیز را بر ضد کرزی جهت دهد.
گیتس نگاشته است «هالبروک تمام توانایی‌های خود را به کار بست، تاموجبات شکست کرزی را در انتخابات فراهم کند.» گیتس در ادامه نوشته است «چیزی را که او ]هالبروک[ واقعا می‌خواست این بود که نامزدان پرنفوذ زیادی به میدان بیایند، تا کرزی رای زیادی در دور اول نیاورد و انتخابات به دور دوم کشیده شود. به‌نظر او در دور دوم امکان شکست کرزی بیشتر بود.»
گیتس نوشته است که این دو مرد ]ریچارد هالبروک و کارل آیکن بیری[ به‌صورت آشکار با نامزدان مخالف کرزی، ملاقات کردند، با آنان عکس گرفتند، در همایش‌های انتخاباتی آنان شرکت کردند و در مواردی به این نامزدان به‌طور سری مشوره دادند. گیتس نگاشته است که کرزی به زودی از تلاش‌های امریکایی برای برکناری‌اش، اطلاع یافت و در نهایت با جنگ‌سالاران کشورش دست به معامله زد تا حمایت آنان و هواداران‌شان را در انتخابات با خود داشته باشد.
نتیجه این تلاش‌ها یک انتخابات کثیف بود. انتخابات ۲۰۰۹ حتا بر مبنای معیارهای افغانستان، بسیار آلوده بود. در آن انتخابات، صندوق‌های زیادی با آرای تقلبی پرشدند. یافته‌های ارزیابی ناظران بین‌المللی بعدها نشان داد که تقریبا یک سوم آرا، تقلبی بود. همان‌طوری که آقای گیتس توضیح داده است، تلاش‌های عمدی امریکا برای کنار زدن کرزی ناکام ماند. او نتوانست در دور اول، بیشتر آرا را ازآن خود کند، اما به‌نظر می‌رسید که در دور دوم، رای می‌آورد.
به نوشته گیتس «همه این‌ها زشت بود. دست‌های ما آلوده شد و متحدمان رییس‌جمهور حامد کرزی، بدنام.» روایت گیتس از زمان ماموریت اش در اداره اوباما، به‌ویژه انتقادهای تند او از جوبایدن، معاون رییس‌جمهور، واکنش تند برخی از مقام‌های پیشین و برحال امریکایی را برانگیخته است. یکی از این مقام‌ها بانو کیتلن هایدن یکی از سخنگویان کنونی کاخ سفید است. او که در سال ۲۰۰۹ در کابل وظیفه داشت و به کارل آیکن بیری مشوره می‌داد، گفت اتهام‌های آقای گیتس مبنی بر تلاش‌های امریکا برای کنار زدن کرزی «در مجموع نادرست است.» به‌گفته او «نفع امریکا در یک افغانستان باثبات و برگزاری یک انتخابات شفاف و دموکراتیک بود، نه کمک برای برد و باخت یک نامزد مشخص.»
استیفن بایدل، کارشناس مسایل افغانستان در شورای روابط خارجی امریکا، می‌گوید که حرف‌های گیتس این باور کرزی را مستند می‌سازد که امریکا در انتخابات سال ۲۰۰۹ در پی شکست دادن او بود. به‌گفته بایدل «بی‌میلی و بی‌اعتمادی کرزی به امریکا، تا حدود زیادی از همین باورها ناشی می‌شود.» بایدل می‌گوید: «نتیجه برای ما هیچ خوب نبود، کرزی دوباره انتخاب شد، چنین می‌نماید که ما سعی کردیم او را برکنار کنیم، اما نتوانستیم.»
رابرت گیتس در کتاب خاطراتش روایت تلاش‌های امریکا برای برکناری کرزی را با نقل قولی از کای آیده، نماینده ویژه وقت دبیرکل سازمان ملل متحد در امور افغانستان پایان می‌دهد. هر دو کنارهم در یکی از جلسات ناتو که آجندای آن انتخابات افغانستان بود، نشسته بودند.
گیتس می‌نویسد: «او ]کای آیده[ پیش از این‌که سخنرانی کند، در گوش من گفت که در مورد دخالت مفتضحانه خارجی در انتخابات افغانستان سخن می‌گوید. او به من گفت، منظورش از این حرف، ایالات متحده امریکا و هالبروک است

No comments:

Post a Comment