جرگه مشورتی - سوال بر انگیز ترین جرگه در تاریخ افغانستان

جرگه مشورتی - سوال بر انگیز ترین جرگه در تاریخ افغانستان
: اوديو, موضوع داغ هفته با دوکتور سمیع الله پویا, سياست, اخبار افغانستان

22.11.2013, 14:39

: EPA
ثبت صدا...

در پرو گرام صحبت داغ هفته تبصره ای داریم در موردی لویه جرگه مشورتی ایکه دیروز در شهر کابل شروع به کار کرد. دولت به هدف تامین امنیت لویه جرگه مشورتی و کاهش ازدحام ترافیک از تاریخ ۲۸عقرب الی سوم ماه قوس رخصتی عمومی را در کابل اعلام کرده است.

این نشست سر و صدا های زیادی را براه انداخت٬ که بدون شک٬ منحیث سوال بر انگیز ترین جرگه در تاریخ کشور ثبت خواهد شد.

دوستان٬ ۲۵۰۰ تن اعضای جرگه در سه ٬ چهار روز آینده در موردی یک اجندا رای مشورتی می دهند و آن هم امضاء یا رد توافقنامه امنیتی دوجانبه با امریکا . مسوده موافقت نامه امنیتی ، پس از مشورت دهی ، برای تایید یا رد به شورای ملی افغانستان فرستاده خواهد شد و در صورت تایید، از سوی رئیس

جمهور امضاء خواهد شد٬ به باور من این رای جرگه در واقع نهای خواهد بود چون حاکمیت مصمم است٬ به اساس رای اراُی جرگه عمل نماید.
دوستان٬ تا جای که تضاد ها در موردی موافقت نامه امنیتی بین افغانستان و ایالات متحده ای امریکا نشان می دهد٬ حلقاتی که از تاثیرات کشور های همسایه مخصوصآ ایران و پاکستان ناراض استند و همچنان به هیچ وجه نمی خواهند که حکومت طالبانی در کشور مستقر گردد موجودیت پایگاه های نظامی امریکا را ضرورتآ می پزیرند و استدلال می‌کنند که ادامه حضور نیروهای آمریکایی و ناتو موجب تقویت ثبات و امنیت، توسعه اقتصادی، جلوگیری از مداخله خارجی و نیرومند شدن اردو و پولیس افغانستان در مرحله ګذار خواهد بود. بدین اساس خواستار امضای چنین موافقت نامه می باشند ٬ اما برعکس ګروه های مخالف مسلح و حامیان شان به هیچ وجه با چنین پیمانی موافقت ندارند و حضور امریکا را در کشور مانع اساسی در راه رسیدن به قدرت شان در کشور می دانند.
چنان چه هفته ای گذشته مخالفین موافقت نامه همایش ای را در کابل برگزار کردند ٬ که موردی واکنش جدی اداره شورای امنیت ملی افغانستان قرار ګرفت. و گفته می شود که بعضی از فعالین آن موردی باز خاص قضایی قرار می ګیرند.

دوستان این هفته ها و مخصوصآ این هفته ای که می گزرد٬ برای مردم افغانستان ثابت می ګردد که طالبان و حزب اسلامی گلبدین حکمتیار و سایر مخالفین دولت کابل از کدام پوتانسیال برخوردار استند ٬ تابتوانند پروسه ای لویه جرگه افغانستان را به بیراهه بکشانند و دیده شود که قادر خواهند بود ٬ بالای نماینده ګان لویه جرگه فشار وارد نمایند٬ تا ایشان به امضای چنین توافق نامه رای منفی دهند. چون فیصله ای جرگه به آینده شان در رسیدن به قدرت در این کشور تعیین کننده است. در صورت ناکامی طالبان در این پروسه٬ باید دانست که ایشان آن نیروی نیستند که در مقابل حاکمیت مرکزی استاده ګی نمایند ٬ و باید گفت که این هفته امتحان بزرګی برای نیرو های امنیتی کشور نیز معصوب می ګردد٬ در صورت تامین امنیت در کار لویه جرګه هموطنان ما در افغانستان و خارج از آن اطمینان حاصل می نمایند که این نیرو های امنیتی در دفاع حاکمیت کشور شان قادر استند.

و اگر چه روی این صحبت ها و مسایل در لویه جرگه در پروگرام آینده بر خواهیم گشت اما صرف روی بعضی از مواردی بیانیه جناب کرزی بدون شک تاریخی ٬ریس جمهور حامد کرزی مکث می نمایم . از خلال گفته های وی من دریافتم که قرادادی امنیتی با همه چالش های که دارد٬باید امضا ګردد ٬ چون ارتباط مستقیم در امنیت کشور دارد٬ که در این مورد نمی توان باوی موافق نبود٬ به ګفته وی افغانستان در مرحله ای ګذار قرار دارد تا به ثبا ت برود . حال که دوستان در این دوازده سال ما نتوانستیم از این مرحله ګذار نمایم جای بسا تآسف است٬ اما واقعآ ما باز هم به موجودیت امریکا در کشور نیاز مبرم احساس می کنیم . و رایس جمهور بدون ریاه امروز می ګوید که من در این دوازده سال ریاست جمهوری دانستم که صلح بدست ایشان است .

در مورد من خواستم از محترم پوهاند تورن جنرال امرخیل نماینده ای در لویه جرګه مشورتی که فعلا از تالار با ما در تماس استند نظر بخواهم.

محترم جنرال امر خیل مبصر مسایل نظامی در جواب سوال که آیا بدون موجودیت پایگاه های نطامی امریکا بعد از ۲۰۱۴ حاکمیت جدید در کابل ٬که طالبان پیش از وقت آنرا غیر قانونی و دست نشاتده ای امریکا تلقی می کند٬ قادر خواهد بود تا از خود دفاع نماید؟ جواب داده گفتند:

از یک طرف در صورتی که درتمامی میدان های هوایی کشور ما پیګاه های نظامی امریکا مستقر باشد واز طرفی هم اردوی ما بدون قوای هوای و تانک و وسایل صقیل باشد ٬ ما نمی توانیم از تمامیت عرضی کشور خود دفاع نماییم و تا مدتی ما ضرورت به این پیګاه ها داریم٬ تا در جهت تقویت نیرو های نظامی کشور کردیم.

مسّله پر جنجال در این موافقت نامه در رابطه به تلاشی خانه های افغانها از طرف نیرو های امریکای است اگر چه در نامه ای بارک اوباما آمده است که به مصونیت خانه های افغانها احترام دارد اما در صورتی که عسکر امریکایی در حریم افغانها اسیر بماند نمی تواند مداخله نکند که به این اساس این برابلم بین دو کشور لاینحل باقی مانده. شما چه راه ای بیرون رفت این معضله را پیش نینی می کنید؟

امر خیل صاحب فرمودند٬ که تنها احترام به مصونیت خانه های افغانها کافی نیست٬ باید این مصونیت از طرف امریکا ها تضمین ګردد و در صورت ای اسیر شدن عسکر شان از طرف افغانها٬ امریکایی ها در توام با نیرو های امنیتی افغانستان می توانند در تلاشی خانه های افغانها سهم بگیرند.

دوستان ٬مسله عمده ای که حامد کرزی به آن اشاره نمود اهمیت اقتصادی این قرار داد برای افغانستان است که قرار گفته ای وی امریکا ۱۶ ملیارد دالربه افغانستان تحویل می دهد و سالانه بدوجه ای نظامی افغانستان را به مبلغ ۴ ملیارد دالر تامین می نماید. که به این اساس در ۹ پایگاه که امریکایی ها مستقر می گردند در ظرف ده سال ۵۶ ملیارد دالر حق الباش می دهند٬ از موجودیت هر نظامی خود امریکا ۵۶۰۰۰۰ دالر برای افغانستان می پردازد و به عباره ای دیگر از هر پایگاه ای خود در افغانستان امریکای ها تقریبآ ۶ ملیارد دالر تاه جای می پردازند. دوستان٬ واقعا این رقم درشت ای است که ایکاش این ملیارد ها به تاکیم نیرو های امنیتی و اقتصادی افغانستان موثر باشد و کمافی صابق باعث ازدیادی فسادی اداری در کشور نګردد.

کار جرگ ادامه دارد و صحبت های ما نیز در هفته ای آینده روی این محور می چرخد٬ دیر زمانی باقی نمانده تا ما روی نتایج نهایی این موافقت نامه عرضیابی های داشته باشیم.